Blog
Ewa Katarzyna Czech
Jeżeli masz pytanie w tej sprawie, napisz do nas
PORADY PRAWNE ONLINE
Zobacz także:
Niezgodne z prawem blokowanie inwestycji rolniczych
Koronawirus vs zwrot opłat i wpłat za niezrealizowaną wycieczkę
Dnia 1 kwietnia weszło w życie większość przepisów,
mocą których dokonano nowelizacji ustawy hazardowej[1].Głównym celem, jaki
przyświecał ustawodawcy, było zmniejszenie skali występowania tzw. szarej strefy w zakresie gier na
automatach oraz gier w sieci internetowej. Poza tym zmieniono niektóre regulacje dotyczące gry w
pokera i tzw. zasad odpowiedzialnej gry.
Ponadto, w uzasadnieniu projektu ustawy możemy
przeczytać, iż celem nowelizacji ustawy jest zapewnienie największego możliwego poziomu ochrony
obywateli, w tym osób małoletnich, przed szkodliwymi skutkami hazardu.[2]Wydaje się to poważnym problemem wśród
współczesnych nastolatków. Naukowcy, po przeprowadzeniu specjalistycznych badań stwierdzili, że w
Polsce problem z hazardem dotyczy ok. 4,5% nastolatków, którzy deklarują uczestnictwo w grach na
pieniądze. Jednocześnie podkreśla się, że wskaźnik rozpowszechnienia patologicznego hazardu wśród
młodzieży w okresie dojrzewania jest znacznie wyższy, niż taki sam wskaźnik w przypadku populacji
osób dorosłych[3].
Pozytywnie należy ocenić szczególnie zmiany wprowadzone
do ustawy o grach hazardowych, dotyczące organizowania takich gier za pomocą sieci Internet. Od
dawna jest do kwestia trudna do uregulowania. W krajach europejskich wciąż trwają badania i
dyskusje, jak zrobić to w sposób najbardziej kompromisowy.[4]Ustawodawca w pierwszym brzmieniu ustawy o grach
hazardowych z 2009 r.[5]zdecydował się na
zalegalizowanie dla polskich domen wyłącznie zakładów wzajemnych, czyli tzw. totalizatorów i
zakładów bukmacherskich. Nowelizacja rozszerza katalog gier dozwolonych na niemal wszystkie
popularne współcześnie gry internetowe. Jest to spowodowane powszechnością organizowania gier
internetowych w tzw. "szarej strefie", która z powodów technicznych jest trudna do rozpoznania.
Taki krok zmusił
polskiego ustawodawcę do wprowadzenia dość rygorystycznego systemu państwowej kontroli nad grami
hazardowymi prowadzonymi w sieci Internet. Zdecydowano się być może na kontrowersyjny, a na pewno
interwencjonistyczny model stworzenia Rejestru Domen Służących do Oferowania Gier Hazardowych
Niezgodnie z Ustawą, prowadzonego przez Ministra Finansów. Organizator gier internetowych w
aktualnym stanie prawnym musi wystąpić do nieokreślonego w ustawie podmiotu realizującego monopol
państwa o zezwolenie na prowadzenie takiej działalności. Jeśli zaś zdecyduje się on na organizację
gier hazardowych w sieci Internet, bez takiego zezwolenia, oprócz zagrożenia sankcjami karnymi,
należy wskazać na okoliczność,że jego domena znajdzie się we wspomnianym rejestrze. Na każdym
przedsiębiorcy telekomunikacyjnym będzie spoczywał zaś obowiązek, aby domeny te były automatycznie
blokowane, a dostęp do nich - uniemożliwiony. Zgodnie z wolą ustawodawcy, wprowadzenie systemu
blokad ma również oddziaływać pozytywnie na czynnik społeczny. Wiele osób praktykujących hazard
internetowy być może po raz pierwszy zaobserwuje skalę nielegalnie prowadzonych
gier.
Taki system
nadzoru państwowego nad działalnościągospodarczą w zakresie gier hazardowych prowadzonych za pomocą
sieci Internet,został pozytywnie oceniony przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W
sprawie Ladbrokes Betting & Gaming Ltd przeciwkoStichting de National Sporttotyalisator, nr
C-258/08 oraz w sprawie przeciwkoPiergiorgio Gambelli i innym, nr C-243/01 orzekł on bowiem, że
państwa członkowskie mogą ograniczyć organizowaniei urządzanie gier hazardowych na ich terytorium
celem ochrony konsumentów orazcelem ochrony porządku publicznego z uwagi na ryzyko oszustw z racji
znacznychsum pieniędzy, które gry hazardowe pozwalają zebrać.
Podobne rozwiązania ustawodawca
zaproponował w stosunku do gier na automatach. Jest to forma hazardu uznana powszechnie za
najbardziej uzależniającą i niebezpieczną społecznie[6].W tym przypadku również będzie
miał zastosowanie monopol państwowy. Podmioty posiadające aktualnie takie maszyny, będą musiały
dokonać ich rejestracji oraz liczyć na uzyskanie odpowiedniego zezwolenia.
Istotną zmianą w przypadku gier na
automatach jest ograniczenie w swobodzie lokalizacji salonów gier. Pierwszym wymogiem jest tu nie
przekroczenie maksymalnej dozwolonej liczby maszyn do gier wynoszącej 1 automat na każdy rozpoczęty
1000 mieszkańców w danym powiecie. Budzi wątpliwości czy taki sztywny i bardzo formalny wymóg jest
trafiony w tej sytuacji.Dodatkowym obwarowaniem ustanowiono konieczność uzyskania zatwierdzenia
lokalizacji przez właściwego miejscowo dyrektora izby celnej. Ponadto, jako kryterium dodatkowe,
zastosowano zakaz lokalizowania salonów do gier w miejscach, gdzie w ciągu ostatnich 5 lat
organizowano nielegalne uprawianie hazardu.
Częściowo zrealizowano również postulaty środowiska
pokerowego. Przede wszystkim zezwolono na organizację turniejów pokerowych poza kasynami, co jest
przełomem i otwarciem się na tendencje europejskie. Podmiot, który będzie chciał zorganizować taki
turniej, będzie musiał jedynie zgłosić takie wydarzenie właściwemu miejscowo dyrektorowi izby
celnej. Co ważne, taki turniej będzie można zorganizować również przez Internet. Dla organizatorów
turniejów pokerowych, którym przyświeca idea rywalizacji sportowej, a nie jedynie skupiania się na
wielkich wygranych wprowadzono ułatwienie w postaci braku konieczności posiadania koncesji.Warunkiem
jest kwota maksymalnej wygranej w turnieju, która nie może przekroczyć dwóch tysięcy
zł.
Na podstawie
powyższych rozważań i powołanych źródeł można dojść do wniosku, że ustawodawca przepisami
nowelizacji ustawy ograch hazardowych ma zamiar zwiększyć efektywność zmagania się organów
państwowych z tzw. "szarą strefą" na rynku gier. Przepisy ustawy poprzez opracowanie zasad
odpowiedzialnej gry wprowadzają również istotne zabezpieczenia interesów społecznych, w tym
interesów osób niepełnoletnich,które mają za zadanie doprowadzić do zmniejszenia odsetka osób
uzależnionych od hazardu. Jednocześnie ustawodawca wyszedł naprzeciw oczekiwaniom
rynku,liberalizując m.in. przepisy dotyczące gry w pokera.
[1] Ustawa z dnia 19
listopada 2009 r. o grach hazardowych, Dz.U. z2017 r., poz.
88.
[2] Uzasadnienie projektu ustawy, źródło:
LEX,VIII.795, Zmiana ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych
ustaw,https://sip.lex.pl/#/projekt-ustawy/102224365?unitId=justification , dostęp:04.04.2017
r.
[3]
Uzależnienia behawioralne, Młodzież I hazard
online,www.uzaleznieniabehawioralne.pl/raporty-z-badan/mlodziez-i-hazard-online/ ,dostęp:
04.04.2017 r.
[4] Zalecenia Komisji
Europejskiej nr 2014/478/UE z dnia 14 lipca 2014r. w sprawie zasad ochrony konsumentów i graczy
korzystających z usłughazardowych online i w sprawie ochrony nieletnich przed grami
hazardowymionline, Dz.Urz.UE L 214 z 19.07.2014, str.
38.
[5] Ustawa z dnia 19
listopada 2009 r. o grach hazardowych, Dz.U. z2009 r. Nr 201, poz.
1540.
[6] Hazard w
Polsce – obraz zjawiska i przeciwdziałanie, Światproblemów, ETOH Fundacja Rozwoju Profilaktyki,Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych z
Warszawy, marzec 2015.
Autorzy:
Prof. UwB dr hab. Ewa Katarzyna Czech
Przemysław Brzozowski